گزارش خبری تحلیلی کیهان
تأکید بر «مقابله با قلدریهای آمریکا» در دیدار 7 ساعته رهبران چین و روسیه
در دیدار 7 ساعته رهبران چین و روسیه در که در مسکو و در حاشه مراسم رژه پیروزی به مناسبت هشتادمین سالگرد پیروزی شوروی در جنگ جهانی دوم برگزار شد، دو طرف بر مقابله با قلدریهای آمریکا تاکید کردند.
در میانه جنگ اوکراین و در شرایطی که روابط روسیه با جهان غرب به دلیل این جنگ بهشدت تیره و تار شده و حتی برخی گزارشها از آمادگی ناتو برای جنگ با روسیه طی سالهای آینده حکایت دارد. مراسم بزرگداشت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم در مسکو دیروز (جمعه) در میدان سرخ مسکو برگزار شد. مراسم رژه روز پیروزی، یکی از مهمترین مناسبتهای تقویم سیاسی و نظامی روسیه بهشمار میرود که هرساله در تاریخ نهم می به مناسبت شکست آلمان نازی در جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵) برگزار میشود. مراسم رژه روز پیروزی از سه سال گذشته که جنگ اوکراین آغاز شده به نمایش قدرت روسیه در مقابل غرب تبدیل شده است. در مراسم دیروز نیز حضور بیش از 11هزار سرباز، ۲۱۰ دستگاه تجهیزات نظامی شامل خودروهای زرهی، سامانههای موشکی و تانکهای مدرن و پرواز دهها جنگنده و بالگرد نشان داد که روسیه برخلاف تصور غربیها در جنگ اوکراین تضعیف نشده و آماده مقابله جدی با طرحهای توسعهطلبانه ناتو در شرق اروپا است.
میهمان ویژه
مراسم رژه پیروزی یک میهمان ویژه هم داشت. به گزارش مهر به نقل از رسانههای روسیه در این مراسم 29 رهبر و مقام بلندپایه از کشورهای مختلف از جمله رهبران کشورهای جمهوری آذربایجان، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، آبخازیا، بوسنی و هرزگوین، برزیل، بورکینافاسو، ونزوئلا، ویتنام، گینهبیسائو، مصر، زیمبابوه، کنگو، کوبا، لائوس، مغولستان، میانمار، فلسطین، صربستان، اسلواکی، گینه استوایی، اتیوپی و همچنین جمهوری اوستیای جنوبی حضور داشتند اما در این میان «شی جین پینگ» رهبر چین به عنوان میهمان ویژه توجه محافل سیاسی و رسانهای جهان را به خود جلب کرده بود. حضور شی در مسکو به خوبی نشان میدهد که نظم یکقطبی از بین رفته و جهان به یک چندقطبی تبدیل شده است و قطبهای جدید قدرت با همکاری با هم دیگر حاضر نیستند دستورات دیکتهشده آمریکا را اجرا کنند.
دیدار مهم 7 ساعته
رؤسایجمهور روسیه و چین روز پنجشنبه دیدار بسیار مهم 7ساعتهای با یکدیگر داشتند و دوطرف در این دیدار درباره طیف گستردهای از مسائل از جمله مسائل تجاری، سیاسی و امنیتی با یکدیگر تبادلنظر کردند. در این نشست، پوتین اعلام کرد که روابط روسیه و چین به بالاترین سطح تاریخی خود رسیده است. پوتین در مذاکرات گسترده با شی جینپینگ در کرملین تاکید کرد: «در شرایط دشوار ژئوپلیتیکی و عدم قطعیت جهانی، پیوند سیاست خارجی روسیه و چین مهمترین عامل ثبات در عرصه بینالمللی است.» پوتین درباره حذف دلار در روابط دوجانه تجاری بین دوطرف نیز گفت: «تعمیق روابط تجاری به لطف اقدامات هماهنگ و بموقع روسیه و چین برای انتقال مبادلات مالی به ارزهای ملی تسهیل شده است. در نتیجه، تقریباً همه مبادلات تجاری خارجی بین دو کشور با روبل و یوان انجام میشود. در واقع، یک سیستم پایدار و قابلاعتماد برای تجارت دوجانبه ایجاد شده که از تأثیرات کشورهای ثالث و روندهای منفی بازار جهانی مصون است. ما این سیستم را با ایران نیز ایجاد کردهایم و حتی فراتر از آن، بانکهای ما به یکدیگر متصل شدهاند.» وی افزود که چین در رتبه اول شرکای تجاری روسیه قرار دارد و حجم تجارت دوجانبه در سال ۲۰۲۴ به رکورد جدیدی، یعنی ۲۴۵میلیارد دلار، رسیده است.پوتین همچنین تأکید کرد که روسیه نیز یکی از شرکای اصلی تجاری خارجی چین است و حدود ۹۰ پروژه مشترک
در زمینههایی مانند تولید صنعتی، حملونقل، لجستیک، کشاورزی و استخراج معادن به ارزش حدود ۲۰۰میلیارد دلار در حال اجرا یا در دست برنامهریزی هستند.
مقابله با قلدری آمریکا
رئیسجمهور چین نیز دیدار با همتای روسی خود اعلام کرد، دوطرف در مقابل قلدری آمریکا در جهان ایستادگی خواهند کرد. به گفته شی، چین آماده است با روسیه برای بر عهده گرفتن مسئولیتهای ویژه بهعنوان قدرتهای جهانی همکاری کند، اعتماد سیاسی متقابل بین چین و روسیه در حال عمیقتر شدن است. ما قاطعانه از منافع چین، روسیه و کشورهای در حال توسعه دفاع خواهیم کرد. شی جینپینگ تاکید کرد که دو کشور به عنوان قدرتهای جهانی و اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل، برای مقابله با یکجانبهگرایی و قلدری که اشاره ضمنی به اقدامات آمریکا است، با هم همکاری خواهند کرد.
بیانیه مشترک استراتژیک
به دنبال مذاکرات جامع پوتین و شی در مسکو، دوطرف بیانیه مشترکی نیز صادر کردند که نشان از نزدیکی گسترده مواضع دوطرف در مورد طیف گستردهای از مسائل سیاسی، اقتصادی و امنیتی جهان دارد. بیانیهای که نشان میدهد دوطرف تصمیم گرفتهاند نقش فعال تری را در بحرانهای جهانی ایفا کرده و مقابل یکجانبهگرایی آمریکا بایستند. به گزارش خبرگزاری تاس در کنار این بیانیه مشترک درباره ثبات استراتژیک جهانی، ۲۶ سند از جمله در حوزه انرژی و ساخت نیروگاه اتمی در ایستگاه بینالمللی در ماه بین دو کشور امضا شد. بر اساس بیانیه مشترک سران چین و روسیه، مسکو و پکن قصد دارند نقش فعالی در حلوفصل موضوع هستهای ایران ایفا کنند. به گزارش ایسنا در بخشی از این بیانیه درباره برنامه هستهای کشورمان آمده است: روسیه و چین قصد دارند نقش فعالی در حلوفصل موضوع هستهای ایران ایفا کنند و حلوفصل پرونده هستهای ایران باید نگرانیهای معقول همه طرفها را در نظر بگیرد. روسیه و چین همچنین خواستار اجتناب از تشدید تنش بر سر برنامه هستهای ایران و عدم توسل به اقدامات نظامی ناموجه شدند. در بیانیه مشترک آمده است: «روسیه و چین از طرفهای درگیر (در حل مسئله هستهای ایران) میخواهند که اختلافات را به صورت مسالمتآمیز از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حل کنند، ضمن حفظ اعتبار عملی پیمان منع اشاعه سلاحهای هستهای (انپیتی)، و با هدایت اهداف عدم اشاعه هستهای و استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای، از طریق گفتوگو و مذاکرهای که نگرانیهای معقول همه طرفها در این فرآیند را در نظر میگیرد، به راهحلی برسند.» در این بیانیه تأکید شده است که روسیه و چین متقاعد شدهاند که طرفهای درگیر «نباید اجازه تشدید تنش و توسل به اقدامات نظامی ناموجه و اقدامات قهری یکجانبه نامشروع را بدهند. هر دو طرف قصد دارند نقشی فعال و سازنده در حلوفصل برنامه هستهای ایران ایفا کنند و تأکید میکنند که این امر به حفظ رژیم بینالمللی عدم اشاعه هستهای و صلح و ثبات در خاورمیانه کمک خواهد کرد.»
با گسترش ناتو مخالفیم
روسیه و چین همچنین تأثیر منفی تلاشهای آمریکا و متحدانش برای گسترش حضور ناتو در منطقه بر صلح و ثبات در آسیا و اقیانوسیه را خاطرنشان میکنند. در این بیانیه که به نقل از کرملین منتشر شده، آمده است: «روسیه و چین تأثیر بسیار منفی تلاشهای آمریکا و متحدانش برای گسترش حضور ناتو در این منطقه و توسعه فعال ائتلافهای بلوکی با ترکیب محدود در آنجا را بر صلح، ثبات و رفاه در منطقه آسیا- اقیانوسیه مشاهده میکنند.» در این بیانیه آمده است: «دوطرف قویاً با تحمیل رویکردهای خصمانه علیه روسیه و چین توسط کشورهای ثالث در مناطق مختلف جهان و همچنین بیاعتبار کردن تعامل روسیه و چین مخالف هستند و قصد دارند تعامل را افزایش داده و هماهنگی را تقویت کنند تا قاطعانه با روند بازدارندگی دوگانه واشنگتن علیه روسیه و چین مقابله کنند.» بر اساس این بیانیه مشترک، روسیه و چین بهطور فعال برای تقویت امنیت در خلیجفارس و کمک به کشورهای این منطقه در افزایش اعتماد متقابل و تحقق توسعه پایدار همکاری خواهند کرد.